مسلمان کیست؟(5)

پاسخ به سوالاتی جهت تبیین مطلب قبل

مراد از عدالت در خصوص تععد زوجات

آیا این عدالت مربوط به امور زندگى از قبیل هم خوابگى و وسایل زندگى و رفاه و آسایش است؟ یا منظور عدالت در حریم قلب و عواطف انسانى نیز هست؟

باید گفت شکی نیست عدالت در محبت هاى قلبى خارج از قدرت انسان است چه کسى مى تواند محبت خود را که عواملش در بیرون وجود اوست از هر نظر تحت کنترل درآورد؟

به همین دلیل، رعایت این نوع عدالت را خداوند واجب نشمرده و در آیه ۱۲۵همین سوره مى فرماید:

شما هر قدر کوشش کنید نمى توانید در میان همسران خود (از نظر تمایلات قلبى) عدالت و مساوات برقرار سازید.

بنابراین، محبت هاى درونى مادامى که موجب ترجیح بعضى از همسران بر بعضى دیگر از جنبه هاى عملى نشود، ممنوع نیست، آنچه مرد موظف به آن است رعایت عدالت در جنبه هاى عملى و خارجى است.

از این بیان روشن مى شود: کسانى که خواسته اند از ضمیمه کردن آیه فوق و آیه" َو لَن َتستطیُعوا أَن َتعدلُوا َبین النساء َو لَو َحرصتم" با یکدیگر چنین نتیجه بگیرند که تعدد زوجات در اسلام مطلقا ممنوع است.
چرا که در آیه نخست آن را مشروط به عدالت کرده، و در آیه دوم عدالت را براى مردان در این مورد امرى محال دانسته،سخت در اشتباهند.

زیرا همان طور که اشاره شد:

1.عدالتى که مراعات آن از قدرت انسان بیرون است، عدالت در تمایلات قلبى است، و این از شرائط تعدد زوجات نیست، آنچه از شرائط است، عدالت در جنبه هاى عملى است.

گواه این موضوع :
ذیل آیه 129 همین سوره مى باشد، آنجا که مى گوید:

اکنون که نمى توانید مساوات کامل در محبت میان همسران خود رعایت کنید، لا اقل تمام تمایل قلبى خود را متوجه یک نفر از آنها نسازید، که دیگرى را به صورت بلا تکلیف در آورید .
2.از نظر فقه اسلامى و منابع مختلف آن در میان شیعه و اهل تسنن مسأله تعدد زوجات، با شرائط آن جاى گفتگو و چانه زدن نیست و از ضروریات فقه اسلام محسوب مى شود.

نتیجه تا اینجا:
کسانى که قسمتى از این آیه را گرفته و قسمت دیگر را فراموش کرده اند، گرفتار چنان اشتباهى در مسأله تعدد زوجات شده اند، که براى هر محققى جاى تعجب است .